Ambachtelijk Zin Maken | Erik Boers

Ambachtelijk Zin Maken met de top van een woningbouwcorporatie

Tegen het eind van zijn leven ontwikkelde René Gude, voormalig Denker des Vaderlands, zijn ‘Agora Model’: vier gebouwen, vier levenssferen rond het marktplein (school, tempel, theater, sporthal). Dit model heeft hij o.a. vertaald naar zingeving op de werkvloer. Zingeving ontleedt hij daartoe in vier elementen:

• Zinnelijk: er zin in hebben, lijfelijk verlangen (het lustvolle)
• Zintuigelijk: mooi, aantrekkelijk (het schone)
• Zinvol: van belang, achter doelen staan (het goede)
• Zinrijk: begrijpelijk verwoord, volzinnen met betekenis (het ware)

Peter Henk Steenhuis, die hem tot zijn (vroegtijdige) dood wekelijks interviewde voor Trouw, heeft dit model uitgewerkt in het handzame boekje “Ambachtelijk Zingeven” (ISVW, 2017).

Met deze vierslag ben ik aan de slag gegaan bij het begeleiden van de top van een woningbouwcorporatie. Deze omvangrijke groep van directeuren en managers organiseerde voor zichzelf een serie bezinningsdagen om stil te staan bij hun maatschappelijke opdracht in een snel veranderende samenleving. Eén van die bijeenkomsten had een A4tje met aandachtspunten rond leidinggeven en samenwerken opgeleverd. Aan mij de vraag om in een sessie van drie uur een onderzoekend gesprek rond dit A4tje vorm te geven, met de wens om enkele handelingsperspectieven in het vizier te krijgen.

De eerste stap was gericht op de zinvolheid en het belang: eerst individueel lezen van het A4tje, dan in koppels prioriteiten aangeven, dit plenair opvragen en zo een top vier samenstellen. Hierna begon het ambachtelijke werk in vier parallelle onderzoeksgroepen die elk een aandachtspunt onder hun hoede namen. Elke groep moest aan het eind van de verschillende rondes een zinrijk document opleveren, met aantrekkelijke zinsneden (zintuigelijk), inclusief de naam van de persoon die dit graag verder uit wilde werken (zinnelijk). Deze denkvragen kregen ze mee: Wat betekent dit aandachtspunt precies? Wat is het belang ervan? Waarom doen we dit niet vanzelf? Moed en Maat: wat te doen en te laten?

De groep was blij met de kwaliteit van het gevoerde gesprek en het concreet uitgeschreven resultaat, het ambachtelijke product aan het eind van de drie uur.

Voorbeeld zinrijke uitwerking aandachtspunt:

Heldere rol en taakverdeling; verantwoordelijkheid nemen & afleggen

• We willen helderheid wie waar over gaat.
• We willen slagvaardig en met de juiste mensen het werk doen.
• Wij accepteren nu dat de ingebrachte expertise niet voldoende wordt gehoord.
• Aan de voorkant de tijd nemen om te bepalen wie expert is en op welke momenten in het proces expertise wordt ingebracht. We accepteren geen onduidelijke opdrachten.

 Uit de evaluaties:

“Deze aanpak dwingt tot zowel dialoog als resultaat.”
“Erik biedt structuur en is streng voor ons, dat hebben wij nodig.”
“Mooie combinatie tussen vertraging/verdieping en voortgang.”
“We gingen met onze eigen inzichten aan de slag.”
“Veel energie gekregen, dus veel zin gekregen.”